Ginekolodzy radzą jak zadbać o zdrowie od pierwszych miesięcy ciąży

Jakie badania należy wykonać w trakcie ciąży, by monitorować stan zdrowia przyszłej mamy oraz dziecka? Zapraszamy do krótkiego podsumowania najważniejszych elementów diagnostyki kobiet w ciąży.

Oczekiwanie na narodziny dziecka to bardzo ważny moment w życiu każdej kobiety, to czas przygotowań, jak również zwiększonej troski o swoje zdrowie oraz zdrowie dziecka. Przyszła mama zmienia swój styl życia tak, aby zapewnić jak najlepsze warunki do rozwoju maleństwa – często poprzez zmianę diety czy modyfikację aktywności fizycznej. Ciąża to także okres, w którym wykonuje się szereg badań diagnostycznych mających na celu monitorowanie stanu zdrowia mamy i dziecka. Jakie badania należy wykonać w czasie 9 miesięcy ciąży?

Dwie kreski na teście… i co dalej?

Gdy kobieta podejrzewa ciążę, pierwsze, co robi, to najczęściej wykonuje test ciążowy. Jeśli test wykaże, że słuszne są nasze przypuszczenia, należy niezwłocznie udać się na konsultację do lekarza ginekologa, który potwierdzi lub wykluczy ciążę. Im wcześniej odbędzie się taka wizyta, tym lepiej. Przez 9 miesięcy ciąży wizyty lekarskie powinny odbywać się regularnie, a przyszła mama w tym czasie powinna wykonywać badani zalecone przez lekarza ginekologa.

Badania wykonywane podczas wizyt w gabinecie ginekologicznym

W czasie wizyt u lekarza ginekologa, który prowadzi ciążę, wykonywane są badania, dzięki którym monitorowany jest stan zdrowia matki i dziecka. Do tych badań zaliczają się:
• Zewnętrzne i wewnętrzne badanie ginekologiczne (wykonywane regularnie podczas wizyt kontrolnych);
• Badanie USG – pierwsze wykonywane pomiędzy 7, a 8 tygodniem ciąży pozwala lekarzowi ustalić termin porodu oraz określić ryzyko powikłań. Następnie badanie USG wykonujemy kilkukrotnie wg wskazań lekarza;
• Pomiar ciśnienia tętniczego krwi (wykonywane podczas każdej wizyty);
• Cytologia i badanie czystości pochwy (wykonywane podczas pierwszej wizyty u lekarza prowadzącego ciążę}
• Badanie piersi (powinno być wykonywane podczas każdej wizyty w czasie całej ciąży);
• Ocena tętna i czynności serca dziecka (wykonywane regularnie podczas wizyt kontrolnych);
• Badanie KTG – w przypadku ciąży przebiegającej prawidłowo wykonywane jest w III trymestrze ciąży, a potem podczas porodu. W przypadku ciąży zagrożonej lekarz może zalecić regularne wykonywanie badanie KTG już od 25 tygodnia ciąży.

Badania które zleca lekarz ginekolog

Badanie krwi
Badania krwi przyszła mama powinna wykonywać regularnie, ich wyniki pozwalają ocenić lekarzowi, czy nic nie zagraża zdrowiu matki, a także zdrowiu rozwijającego się dziecka. Do wykonywanych w ciąży badań zaliczają się:
• Morfologia krwi
Morfologię należy wykonać przy pierwszym badaniu krwi w czasie ciąży, kolejne badania wg. zaleceń lekarza.
• Badanie poziomu glukozy
Takie badanie wykonuje się zazwyczaj do 10.tygodnia ciąży w celu wykrycia u przyszłej mamy ewentualnej cukrzycy (badanie na czczo). Pomiędzy 24. a 28. wykonuje się z kolei doustny test obciążenia glukozą, który znany jest pod nazwą „krzywa cukrowa”.
• Oznaczenie grupy krwi i czynnika Rh oraz przeciwciał odpornościowych
Jeśli grupa krwi nie była dotychczas oznaczona, wykonuje się takie badanie przy pierwszym zalecanym badaniu krwi, najczęściej do 10. tygodnia ciąży. Czynnik Rh oznaczany jest z kolei w celu wyeliminowania konfliktu serologicznego, a także po to, by – jeśli do niego dojdzie – jak najszybciej podać przeciwciała i w ten sposób uniknąć powikłań w rozwoju płodu. Miano przeciwciał odpornościowych oznacza się przy pierwszym badaniu krwi i powtarza pomiędzy 27, a 32 tygodniem.
• Badanie CRP
Wykonuje się w sytuacji gdy lekarz podejrzewa u pacjentki rozwój infekcji niewiadomego pochodzenia. Badanie dostarcza bardzo ważnych informacji, które są niezbędne do przeprowadzenia diagnostyki i wdrożenia skutecznego leczenia.

Badania moczu
Wykonywane w czasie ciąży badania moczu pozwalają ginekologowi zdiagnozować stan zdrowia ciężarnej. Pojawiające się w moczu glukoza, białko lub podwyższona liczba leukocytów to sygnał dla lekarza, że należy przeprowadzić dalsze badania w kierunku zdiagnozowania schorzeń takich jak; cukrzyca czy schorzenia układu moczowego. Skierowanie na badanie moczu przyszła mama dostaje na pierwszej wizycie u lekarza ginekologa, kolejne wykonuje zgodnie z jego zaleceń.

Test PAPP-A – czyli test podwójny; USG + badanie krwi

Optymalny czas na wykonanie testu PAPPA-A to 12-13 tydzień ciąży. Nie zawsze lekarz prowadzący ciążę zleca wykonanie tego badania, ale powinny go wykonać pacjentki nawet w sytuacji gdy obraz USG jest prawidłowy, które znajdują się w grupie ryzyka pojawienia się zespołu Downa, dotyczy to przede wszystkim kobiet ,które w swojej rodzinie miały przypadek narodzin dziecka obciążonego wadą genetyczną. Test PAPP-A pozwala określić tzw. przezierność karkową płodu i jego budowę anatomiczną. Na podstawie tego badania można stwierdzić, bądź wykluczyć występowanie wielu wad genetycznych. W przypadku zespołu Downa wykrywalność można określić na poziomie 90%. Badanie jest nieinwazyjne, nie zagraża zdrowiu dziecka i matki.

O czym należy pamiętać?
Najważniejsze jest to, aby przyszła mama stosowała się do zaleceń swojego lekarza prowadzącego ciążę i wykonywała wszystkie badania, jakie jej zaleci.. Ważna jest także, by stosowała odpowiednia dieta i prowadziła zdrowy styl życia. O ewentualnych problemach powinna informować na bieżąco lekarza ginekologa, który może zlecić dodatkowe badania diagnostyczne, wdrożyć odpowiednie leczenie i wyeliminować zagrożenia.